Σελίδες από το ημερολόγιο του Ομίλου: "ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ Ι"

Δανάη Πολυχρονιάδη, Γ΄Γυμνασίου

Υπάρχουν ποικίλες μορφές τεχνών. Στον όμιλο της μουσικής φέτος ο βασικός στόχος είναι να επιχειρήσουμε να κατανοήσουμε τη σχέση ανάμεσα σε διάφορες μορφές τέχνης, όχι μονο θεωρητικά, αλλά και στην πράξη, βιωματικά, μέσα από προσωπική εμπλοκή και δημιουργία.

Στο πλαίσιο της συνεργασίας μας με τον όμιλο της ζωγραφικής , θα αναλύσουμε την σχέση μεταξύ της μουσικής και της ζωγραφικής.

Κοινώς θεωρείται ότι η μουσική ανήκει στην οικογένεια των παραστατικών τεχνών, ενώ φαίνεται ότι αποτελεί ζωτικό στοιχείο του χορού και του θεάτρου. Συνάμα ανατρέχοντας πίσω στον χρόνο , βλέπουμε οτι στην αρχαία Ελλάδα γεννήθηκε η ποίηση και το θέατρο-τραγωδία μέσα από την συνύπαρξη της μουσικής με τον χορό, την κίνηση, τον λόγο, ανοίγοντας δρόμο στην εξέλιξη της ανθρώπινης έκφρασης.

Από την άλλη πλευρά η ζωγραφική είναι μια εικαστική  τέχνη, η οποία απεικονίζει άμεσα τα συναισθήματα του καλλιτέχνη, αφήνοντας όμως τον θεατή ελεύθερο να τον κατανοήσει με τον δικό του τρόπο. Ο ζωγράφος αποτυπώνει τα συναισθήματα του στον καμβά, χρησιμοποιώντας μία φόρμα που εκείνος επιλέγει και αξιοποιώντας σαν βασικό υλικό όχι τους ήχους, αλλά τα χρώματα απεικονίζοντας τις σκέψεις του, και χρησιμοποιώντας διαφορετικό τονικό ύψος κάθε φορά. Όμως για τόνο και τονικό ύψος δεν μιλάμε και στην μουσική;

Κατά την δική μου άποψη, οι δύο αυτές τέχνες ενώ επιφανειακά δεν φαίνεται να έχουν κανένα κοινό στοιχείο, ενώ έχουν διαφορετικό τρόπο προσέγγισης, ανεξαρτήτως των επιμέρους διαφορών τους φαίνεται να συνδέονται με πολλά κοινά στοιχεία. Αρχικά πιστεύω ότι στην απεικόνιση ενός πίνακα τα συναισθήματα που μας δημιουργεί μπορούν να συμπληρωθούν σαν συνέχεια με την κατάλληλη ηχητική υπόκρουση και να οδηγήσει στην κορύφωση των συναισθημάτων.

Η στατικότητα που δίνει ένα έργο ζωγραφικής αφήνει περιθώρια στον θεατή να ταξιδέψει η φαντασία του  και παράλληλα ένα μουσικό κομμάτι ελευθερώνει το συναίσθημα του ακροατή και τον ταξιδεύει. Θα μπορούσαμε να συνδυάσουμε με άπειρους τρόπους μία εικόνα με ένα μουσικό κομμάτι και να μας γεννιόνταν διαφορετικά συναισθήματα κάθε φορά!   

1575, "Christ in Limbo", Hieronymous Bosch (;)

                                                                                                                                           Εάν παρατηρήσουμε τoν παραπάνω πίνακα που αποδίδεται πιθανότατα στον Ολλανδό ζωγράφο του Μεσαίωνα Hieronymous Bosch, θα μας γεννιόντουσαν ίσως συναισθήματα φόβου, τρόμου, θλίψης  και πολλά άλλα παρόμοια. Αν θέλαμε να το αντιστοιχίσουμε με ένα μουσικό  κομμάτι θα μπορούσαμε για παράδειγμα να δοκιμάσουμε να ακούσουμε το Ρέκβιεμ του Μότσαρτ. 

Ακούστε εδώ:

W.A.Mozart Requiem "Dies Irae" ("Μέρα οργής")

Κάπως έτσι θα μπορούσε να είναι μια πρώτη απόπειρα ενός προσωπικού συσχετισμού ανάμεσα στις δυο τέχνες.

Βεβαίως μέσα στην ιστορία της ανθρωπότητας, η μια τέχνη επηρέασε την άλλη ουκ ολίγες φορές, καλλιτέχνες και από τους δυο χώρους  συνεργάστηκαν, συνδιαμορφώθηκαν, συνδιαλέχθηκαν. Στην συνέχεια θα εξετάσουμε μια ιδιαίτερη περίπτωση συνύπαρξης μουσικής και ζωγραφικής.